ဗုဒၶဘာသာ

ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဆိုသည္မွာ ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆံုးအမမ်ားေပၚတြင္တည္သူ တနည္းအားျဖင့္ ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားမ်ား အဆံုးအမမ်ားကို လိုက္နာက်င့္သံုးသူ ကိုေခၚေ၀ၚသည္။

ဗုဒၶဘာသာသည္ ကမၻာေပၚတြင္ လူသန္းေပါင္း ၃၀၀ မွ ၅၀၀ခန္႔ ယံုၾကည္သက္၀င္ကိုးကြယ္ၾကသည့္ ဘာသာတရားျဖစ္ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ ဘီစီ ၅၂၅ ခုနွစ္ခန္႔တြင္ သိဒၶတၳေဂါတမ အမည္ရွိေသာ ဗုဒၶဘုရားရွင္က အိႏၵိယ နိုင္ငံတြင္ စတင္ထူေထာင္ခဲ့ေသာ ဘာသာေရး (သို ့) ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ ျဖစ္သည္။ ေဂါတမ ဗုဒၶျမတ္စြာေဟာၾကားခဲ့သည့္ တရားေတာ္အေပၚ အေျခခံ၍ ေပၚထြန္းလာေသာ ဗုဒၶဘာသာသည္ ကမာၻ ့ဘာသာႀကီးမ်ား စာရင္း၀င္ ျဖစ္သည္။

အဓိကအားျဖင့္ ဟိနယနေခၚ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ (သီရိလကၤာနွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ နိုင္ငံမ်ား) ႏွင့္ မဟာယန ဗုဒၶဘာသာ (တရုတ္၊ မြန္ဂိုလီးယား၊ ကိုရီးယားနွင့္ ဂ်ပန္) ဟု ဂိုဏ္းႏွစ္မ်ိဳးရွိပါသည္။ တတိယတစ္မ်ိဳးမွာ တိဗက္နွင့္ ဂ်ပန္ တို ့တြင္ ဝါခ်ရယန အမည္နွင့္လည္း နွစ္ေပါင္းၾကာရွည္စြာ ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသူမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာ၏ မူလအစျပဳရာ အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ တရုတ္ျပည္ တိဗက္ေဒသမွ စိမ့္၀င္လာေသာ ဒုကၡသည္မ်ားနွင့္ ဘာသာေျပာင္းလာေသာ ဟိႏၵဴဇာတ္နိမ့္မ်ား မွလြဲလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူအေရအတြက္မွာ မရွိသေလာက္ နည္းပါးသြားၿပီျဖစ္သည္။

ေထရဗုဒၶဘာသာတြင္ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားကို ၀ိနည္းပိဋကတ္ ။ သုတၱန္ပိဋကတ္ ၊၊ အဘိဓမၼာပိဋကတ္ ဟူ၍ ပိဋကတ္သံုးပံုအျဖစ္ ခြဲျခားထားပါသည္။

ဗုဒၶဝင္
ဗုဒၶ၀င္ ဆိုသည္မွာ ဗုဒၶ၏ ရာဇ၀င္ကို ေခၚျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ ဗုဒၶသည္လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ ေက်ာ္က အေ႔ရွတိုင္း အိႏၵိယတိုက္တြင္ ဗုဒၶ၀ါဒ ကိုစတင္တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ မဟာလူသားတစ္ဦး အေၾကာင္း ျဖစ္ေပသည္။ အေ႔ရွတိုင္းတြင္ ဒႆနႏွင့္ ဆက္သြယ္ေသာ အျခားေသာ ၀ါဒ ထူေထာင္သူမ်ား ျဖစ္သည့္ ကြန္ႃဖူးရွပ္၊ ေလာင္ဇူ တို႔ကဲ့သို႔ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ေပၚထြန္းခဲ့ေသာ္လည္း ဗုဒၶ၏၀ါဒမွာ ထုိသူမ်ား၏၀ါဒႏွင့္ သေဘာသဘာ၀အားျဖင့္ မ်ားစြာ ကြာျခားေလသည္။

ဗုဒၶသည္ ထိုေခတ္က မင္းမ်ိဳးျဖစ္ေသာ ခတၱိယမ်ိဳးႏြယ္မွဆင္းသက္လာခဲ့သည္။ ထိုေခတ္ကေရွးေဟာင္း အိႏၵိယလူမူ႔ ဖြဲ႔စည္းပုံတြင္ ပုဏၰားမ်ိဳး(ျဗဟၼဏ)၊မင္းမ်ိဳး သို႔မဟုတ္ စစ္သားမ်ိဳး (ခတၱိယ)၊ကုန္သည္မ်ိဳး(၀ႆ) ႏွင့္ဆင္းရဲသားမ်ိဳး (သုဒၶ)ဟူ၍ အမ်ိဳးေလးပါးခြဲကာ ဇာတ္အနိမ့္အျမင့္ခြဲျခားမူ႔ရွိခဲ့သည္။ ျဗာဟၼဏတို႔သည္ ေ၀ဒက်မ္းလာဖန္ဆင္းရွင္ျဖစ္ေသာ ျဗဟၼာကို(ေဂါ့ဒ္) ယုံၾကည္ၾကၿပီး ေဂါ႔ဒ္၏ဦးေခါင္းမွဆင္းသက္ လာေသာ မိမိတို႔အမ်ိဳးသည္သာအျမတ္ဆုံးဟုခံယူၿပီး ဇာတ္ခြဲျခားမူ႔ကိုလိုလားသည္။ ဗုဒၶ၀ါဒမွာ ေဂါ႔ဒ္ကိုပယ္၍ ဇာတ္အနိမ့္အျမင့္ခြဲျခားမူ႔ကို ဆန္႔က်င္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ဗုဒၶကို ေလ့လာမည္ဆိုပါက လူသားစင္စင္စစ္ ဘုရားျဖစ္သည္ဟု ယုံၾကည္ထားရန္မွာ အေရးႀကီးဆုံးျဖစ္သည္။ အျခား ဗုဒၶဘာသာဂိုဏ္းခြဲမ်ားတြင္ ဗုဒၶအား ေကာင္းကင္ဘုံမွ ဘုရားအျဖစ္မွတ္ယူေလ့ရွိၾကသည္။ ဗုဒၶ ဆိုေသာေ၀ါဟာရမွာ ဥာဏ္အလင္းရသူ (Enlightened)၊ သို႔မဟုတ္ စိတ္အာရုံ ႏိုးၾကားေနသူ (Mentally awakened) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။

အမွန္တရားေလးပါး (သစၥာေလးပါး) ကို ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္ျဖင့္ ထိုးထြင္း၍သိျမင္ေသာ အျမတ္ဆုံး ပုဂၢိဳလ္ ဟု ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္က အဓိပၸါယ္ဖြင့္သည္။

ဗုဒၶဝင္တြင္ မင္းပ်ိဳမင္းလြင္ဘဝ၊ ေတာထြက္ေတာ္မူျခင္း၊ သစၥာတရားကို ရွာျခင္း၊ သာသနာျပဳခရီးရွည္၊ ပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူျခင္း ဟူ၍ ငါးပုိင္းရွိသည္။

ဗုဒၶ၀ါဒ
မေကာင္းမႈေရွာင္
ေကာင္းမႈေဆာင္
ျဖဴေအာင္စိတ္ကုိထား။

မဂၤလသုတ္
ေထရ၀ါဒစင္စစ္သည္ သစၥာေလးပါးကုိ အေျချပဳေသာတရားသာလွ်င္ျဖစ္ေပသည္။ ၃၈ျဖာေသာ မဂၤလာတရားေတာ္သည္ ေလာကီေရးရာအျဖာျဖာအတြက္ အေကာင္းဆုံးေသာ ဘ၀ေနနည္းလမ္းညႊန္ျဖစ္ေပသည္။ ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ျခင္းထက္ လုိက္နာက်င့္သုံးႏုိင္ပါက အဖုိးျဖတ္ျခင္းငွာ ၊ တန္ဖုိးျဖတ္ရန္မထုိက္ေသာ ဘ၀အတြက္က်င့္စဥ္ေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။

ရတနသုတ္ေတာ္အရ ဗုဒၶအလုိေတာ္က်က်င့္စဥ္သုံးဆင့္
ထုိသုံးဆင့္တုိ႕တြင္ ပထမက်င့္စဥ္အဆင့္မွာ ေလာကအတြက္ျဖစ္၏။ ယင္းကုိ ေလာကတၴစရိယ ဟုဆုိ၏။ ဒုတိယအဆင့္အေနျဖင့္ မိမိ၏ႏုိင္ငံႏွင့္အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ျဖစ္၏။ ယင္းကုိ ဥာတတၴစရိယဟုဆုိ၏။ တတိယအဆင့္အေနျဖင့္ မိမိအတြက္ႏွင့္မိမိ၏မိသားစုအတြက္ျဖစ္၏။ ယင္းကုိ အတၱတၴစရိယဟုဆုိ၏ ။ မိမိအတြက္ႏွင့္မိသားစုအတြက္ဆုိေသာ္လည္း မိမိအတြက္ႏွင့္မိသားစုအတြက္သီးျခားမဟုတ္။ ေလာကႏွင့္လည္း စပ္၏ ။ မိမိ၏ႏုိင္ငံ ၊ မိမိ၏အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္လည္း စပ္၏ ။ မိမိ အားေကာင္းလွ်င္ အားေကာင္းသည္ႏွင့္အမွ် ေလာကအတြက္လည္း ပုိ၍ေဆာင္ရြက္ႏုိင္၏။ မိမိ၏ႏိုင္ငံႏွင့္မိမိ၏အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္လည္း ပုိ၍ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္၏ ။

ထုိအခါ လူသည္ လူအေနျဖင့္ မိမိ၏က်င့္စဥ္သုံးဆင့္ကုိ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ရတနသုတ္လာ ပန္းတုိင္သေဘာအရ ေလာအက်ိဳးကုိ ပထမထားရာေရာက္၏ ။ မိမိ၏ ႏုိင္ငံႏွင့္ မိမိ၏အမ်ိဳးသားအက်ိဳးကုိ ဒုတိယထားရာေရာက္၏ ။ မိမိ၏အက်ိဳးကုိ ေနာက္ဆုံးထားရာေရာက္၏ ။ ဤသုိ ့ထားရာေရာက္ျခင္းမွာ ခံစားမႈဆုိင္ရာအက်ိဳးအေနျဖင့္ ထားရာေရာက္ျခင္းျဖစ္၏ ။ မိဘဟူသည္ လုပ္ငန္း(အေၾကာင္းတရား) ႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ မိမိကသာအနစ္နာခံၿပီး အက်ိဳးခံစားမႈႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ သားသမီးမ်ားကုိ ဦးစားေပးသည့္ သေဘာမ်ိဳးျဖစ္၏ ။

တစ္နည္းဆုိရေသာ္ အနာခံစရာရွိပါက မိမိကုိ ပထမထား၏ ။ အသာစံစရာရွိပါက သားသမီးမ်ားကုိ ပထမထား၏ ။ ဤသုိ႕ က်င့္ေဆာင္ရန္ ဗုဒၶက သြန္သင္ေတာ္မူျခင္းျဖစ္၏ ။ အသာစံျခင္း ၊ အနာခံျခင္း ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုဒၶ၏ ၀ါဒအတုိင္း လုိက္နာႏုိင္မည္ဆုိပါလွ်င္ ေလာကသည္ မည္မွ်ခ်မ္းသာ၍ မည္မွ် ၿငိမ္းခ်မ္းမည္ကုိ မွန္းဆ၍ ၾကည့္ႏုိင္ေပသည္။ ရတနသုတ္

ရတနာသံုးပါး
ဗုဒၶ (ဘုရား)
ဓမၼ (တရား)
သံဃ (သံဃာ)

သရဏဂံု သံုးပါး
ဗုဒၶံသရဏံဂစၧာမိ
ဓမၼံသရဏံဂစၧာမိ
သံဃံသရဏံဂစၧာမိ

သစၥာေလးပါး
ဒုကၡသစၥာ
သမုဒယသစၥာ
နိေရာဓသစၥာ
မဂၢသစၥာ

ဗုဒၶသာသနာ
ယခုအခိ်န္အခါသည္ သာသနာႏွစ္၂၅၅၂ ႏွစ္ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၀ (2008-2009 )ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶသာသနာႏွစ္ ၅၀၀၀ သက္တမ္း တစ္၀က္က်ိဳးခဲၿ့ပီ ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶ သာသနာ တြင္ ေထရဝါဒ သာသနာ ႏွင္ မဟာယာန သာသနာ ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္။ ေရွးလြန္ေလၿပီးေသာ အခ်ိန္ကမူ အျခားေသာ ဂိုဏ္းမ်ားလဲ အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုဂိုဏ္းႏွစ္ဂိုဏ္းသည္သာလွ်င္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ျပင္ပရွိ အဆက္အႏြယ္မ်ားထိေအာင္ လက္ဆင့္ကမ္း ပ်ံ႕ႏွံ႔ျခင္းျဖင့္ ယေန႔ေခတ္ကာလထိေအာင္ ရွင္သန္လာ၏။

ဗုဒၶက်မ္းစာမ်ား
ျမတ္ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမက်မ္းစာမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပိဋကတ္သံုးပံုဟု မွတ္တမ္းတင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားသည္။ ပိဋကတ္သံုးပံု အား စာအုပ္မ်ား၊ ေက်ာက္စာမ်ားျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားသည္။
ပိဋကတ္သံုးပံု

၀ိနည္းပိဋကတ္
အဘိဓမၼာပိဋကတ္
သုတၱႏၲပိဋကတ္

သတင္း
၂၀၀၉-ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ (၃၀)ရက္ေန႔ ဆြစ္ဇာလန္နုိင္ငံ၊ဂ်နီဗာၿမဳိ.အေၿခစုုိက္အၿပည္ၿပည္ဆုိင္ရာဘာသာေရးႏွင့္ အသိဥာဏ္ၿမင့္မားေရးဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖဲြ႔မွ ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႕အစည္းကုိ `ကမၻာ့အမြန္ၿမတ္ဆံုးႏွင့္ အေကာင္းဆံုး´ ဘာသာတရားဆုခ်ီးၿမွင့္ခဲ့သည္။ အဆုိပါအထူးတစ္လည္ခ်ီးၿမွင့္သည့္ ဆုကုိကမ ၻာ့ဘာသာေပါင္းစံုမွ ကုိယ္စားလွယ္ ၂၀၀ ေက်ာ္က ေရြးခ်ယ္ခ်ီးၿမွင့္ခဲ့ၿခင္းၿဖစ္ၿပီး ပုိ၍၀မ္းေၿမာက္အံ့ႀသဖြယ္ေကာင္းသည္မွာ ပါ၀င္ေရြးခ်ယ္သည့္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုက အဆုိပါအဖြဲ႔အစည္းတြင္အဖြဲ႔ခြဲ၀င္ အနည္းဆံုးၿဖစ္ေသာဗုဒၶဘာသာကုိ မိမိတုိ႔ဘာသာထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီးဆႏၵမဲေပးခဲ့ႀကၿခင္းၿဖစ္သည္။

ပါ၀င္ဆႏၵမဲေပးခဲ.သူေလးဦးကေၿပာဆုိခဲ.ရာတြင္…
အဆုိပါအဖဲြ.ႀကီး၏သုေတသနညြန္ႀကားေရးမွဴး Jonna Hult က ” ဒီကမ ၻာ.အမြန္ၿမတ္ဆံုး၊
အေကာင္းဆံုးဘာသာတရားဆုကုိဗုဒၶဘာသာက ရရွိတာအံ.ႀသစရာမရွိပါဘူး…ဘာၿဖစ္လုိ.လည္းဆုိေတာ.ကမ ၻာေပၚမွာဗုဒၶဘာသာေႀကာင္.ၿဖစ္ပြားေပၚေပါက္ခဲ.တဲ.စစ္ပဲြဆုိတာမရွိခဲ.ပါဘူး… တစ္ၿခားဘာသာမ်ားနဲ.မတူတာကအဲဒါပါပဲ…တစ္ၿခားဘာသာေတြကအကယ္၍ဘုရားသခင္သာမွားယြင္းခဲ.ယင္ဆုိတဲ.အေတြးနဲ.လက္နက္ေတြကုိအရံသင္.ထားႀကပါတယ္…ဗုဒၶဘာသာ
၀င္တစ္ေယာက္ဟာ(ဘာသာေရးအတြက္နဲ.) စစ္တုိက္တာကုိ ေတြ.ရဖုိ.အေတာ္ခဲယဥ္းပါသည္။ တစ္ၿခားဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ အစဥ္အလာအေလ.အထနဲ႔ဆန္႔က်င္စြာပဲဗုဒၶဘာသာဟာကုိ္ယ္ကုိယ္တုိင္
က်င္.ႀကံတဲ.တရားကုိသာသူမ်ားကုိေဟာႀကားခဲ.တာပါပဲ ” လုိ.ဆုိခဲ.ပါတယ္…

Belfast ၿမဳိ.မွ ကက္သလစ္ဘုန္းေတာ္ႀကီး Ted O’Shaunghnessy ကေတာ.ကက္သလစ္သာ သနာကုိၿမတ္နုိးကုိကြယ္ေပမယ္.လူသားေတြကုိေမတၱာဂရုဏာထားရန္ေဟာႀကားၿပီးလူသားေတြ ကုိပဲသတ္ၿဖတ္ကာဘုရားသခင္ရဲ.အလုိဆႏၵနားလည္ပါတယ္လုိ.ေၿပာႀကတာကစိတ္အေႏွာက္အ ယွက္အၿဖစ္ရဆံုးပါပဲ…ဒါေႀကာင္.မြန္ၿမတ္တဲ.ဗုဒၶဘာသာကုိမဲေပးခဲ.တာပါလုိ.အမိန္.ရွိခဲ.ပါတယ္….

ပါကစၥတန္ကမြတ္ဆလင္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္Tal Bin Wassad ကလည္းဒီအဆုိကုိသေဘာ တူေထာက္ခံခဲ.ပါတယ္…အဆိုပါအဖဲြ.ႀကီးရဲ.ပါကစၥတန္နုိင္ငံမြတ္စလင္အစည္းအရံုးဆုိင္ရာမဲေပး ေရးအဖဲြ.၀င္တစ္ေယာက္ၿဖစ္တဲ.သူက ” ကြ်န္ေတာ္ဟာအစၥလာမ္္ဘာသာကုိႏွစ္ႏွစ္ကာကာယံု ႀကည္သူတစ္ေယာက္ပါ…သုိ.ေသာ္လည္းပုဂၢဳိလ္ေရးဆုိင္ရာခံစားခ်က္ထက္ဘာသာေရးကုိအ ေႀကာင္းၿပၿပီးအမ်က္ေဒါသေတြထြက္ႀက၊ေသြးေၿမက်ႀကရတာေတြကုိေတြ.ၿမင္ခံစားရပါတယ္… ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကေတာ.အဲဒါကုိသိၿမင္နားလည္သေဘာေပါက္ခဲ.ႀကပါတယ္…ေၿပာရယင္ ကြ်န္ေတာ္.ရဲ.အရင္းႏွီးဆံုးမိတ္ေဆြတစ္ခ်ဴိ.ဟာဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြပါ “ လုိ.ေၿပာခဲ.ပါတယ္…

အစၥေရးနုိင္ငံေဂ်ရုဆလင္ၿမဳိ.ကဂ်ဴးဘုန္းေတာ္ႀကီး Shmuel Wasserstein ကေတာ. ” ကြ်န္ ေတာ္လဲကြ်န္ေတာ္.ဘာသာၿဖစ္တဲ.ဂ်ဴဒါအစ္ဇင္ ကုိႏွစ္သက္ၿမတ္နုိးပါတယ္…ကုိ္ယ္.ဘာသာ မုိ.ကုိယ္ ဒါဟာကမ ၻာ.ေပၚမွာအႀကီးၿမတ္ဆံုးဘာသာတရားလုိ.လည္းထင္ပါတယ္…ဒါေပမယ္. ရုိးရုိးသားသား၀န္ခံရယင္ကြ်န္ေတာ္ဟာေန.စဥ္ဂ်ဴးဘာသာအရ၀တ္မၿပဳခင္၀ိပႆနာတရား ကုိက်င္.ႀကံအားထုတ္ေနတာ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကတည္းကပါ…ဒါေႀကာင္.အခုလုိမဲေပးလုိက္ပါ တယ္ ” လုိ.ေၿပာလုိက္ပါတယ္…

သုိ.ေသာ္..စိတ္မေကာင္းစရာအခ်က္တစ္ခုက အဆုိပါအဖြဲ.ႀကီးအေနၿဖင္.ထုိဆုကိုလက္ခံမည္. သူတစ္ေယာက္ကုိမွ်မေတြ.ခဲ.ရေပ….သူတုိ.ဆက္သြယ္ေၿပာဆုိသမွ်ဗုဒၶဘာသာ၀င္အားလံုးက ထုိဆုကုိလက္ခံဖုိ.ၿငင္းပယ္ခဲ.ႀကၿခင္းၿဖစ္သည္…

အဘယ္ေႀကာင္.ထုိဆုကုိလက္ခံရန္ၿငင္းဆန္ရေႀကာင္းေမးၿမန္ခဲ.ရာၿမန္မာဗုဒၶဘာသာအသင္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးဂုရတၱက ” ယခုလုိမိမိတုိ.ဘာသာကုိအသိအမွတ္ၿပဳခ်ီးၿမွင္.သည္.အတြက္၀မ္း ေၿမာက္ေက်းဇူးတင္ေႀကာင္း …သုိ.ေသာ္ဒီဆုကုိအၿမတ္ဆံုးလြတ္ေၿမာက္မွဳနိကၡမဓါတ္၊နိဗၺာန ဓါတ္ႀကဳိးစားအားထုတ္ကာရရွိနုိင္သည္.လူသားအားလံုးကုိမိမိတုိ.မွ်ေ၀ေပးအပ္ပါေႀကာင္း …” မိန္.ႀကားခဲ.ပါတယ္…
အဖဲြ.ႀကီးအေနနဲ.ထုိဆုကုိလက္ခံရယူေပးမယ္.သူကုိဆက္လက္ဆက္သြယ္ေနဦးမွာၿဖစ္ေႀကာင္း သိရွိရပါသည္။
Zaw Win

Buddhism

From Wikipedia, the free encyclopedia
http://en.wikipedia.org/wiki/Buddhism

Buddhism is a religion and philosophy indigenous to the Indian subcontinent and encompasses a variety of traditions, beliefs, and practices largely based on teachings attributed to Siddhartha Gautama, who is commonly known as the Buddha (meaning "the awakened one" in Sanskrit and Pāli). The Buddha lived and taught in the eastern part of Indian subcontinent some time between the 6th and 4th centuries BCE.[1] He is recognized by Buddhists as an awakened or enlightened teacher who shared his insights to help sentient beings end ignorance (avidyā), craving (taṇhā), and suffering (dukkha), by recognizing dependent origination and sunyata, and attain Nirvana.

Two major branches of Buddhism are recognized: Theravada ("The School of the Elders") and Mahayana ("The Great Vehicle"). Theravada has a widespread following in Sri Lanka and Southeast Asia. Mahayana is found throughout East Asia and includes the traditions of Pure Land, Zen, Nichiren Buddhism, Tibetan Buddhism, Shingon, Tiantai (Tendai) and Shinnyo-en. In some classifications, Vajrayana—practiced mainly in Tibet and Mongolia, and adjacent parts of China and Russia—is recognized as a third branch, while others classify it as a part of Mahayana. There are other categorisations of these three Vehicles or Yanas.[2]

While Buddhism remains most popular within Asia, both branches are now found throughout the world. Estimates of Buddhists worldwide vary significantly depending on the way Buddhist adherence is defined. Lower estimates are between 350–500 million.[3][4][5]

Buddhist schools vary on the exact nature of the path to liberation, the importance and canonicity of various teachings and scriptures, and especially their respective practices.[6] Two of the most important teachings are dependent origination and sunyata. The foundations of Buddhist tradition and practice are the Three Jewels: the Buddha, the Dharma (the teachings), and the Sangha (the community). Taking "refuge in the triple gem" has traditionally been a declaration and commitment to being on the Buddhist path and in general distinguishes a Buddhist from a non-Buddhist.[7] Other practices may include following ethical precepts; support of the monastic community; renouncing conventional living and becoming a monastic; the development of mindfulness and practice of meditation; cultivation of higher wisdom and discernment; study of scriptures; devotional practices; ceremonies; and in the Mahayana tradition, invocation of buddhas and bodhisattvas.