ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခိုးဝင္လာတဲ့ ဘဂၤလီေတြ မရွိဘူးလို႔ ေျပာတာ

လက္ေတြ႔က်က် ဆိုရင္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါ

 ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔အတူ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို လိုက္ပါသြားတဲ့ သမၼတရံုးဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းက ၂၀၁၂ စက္တင္ဘာ ၂၆ ရက္ေန႔ Queens College မွာ ဌာေန ျမန္မာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုပါတယ္။ ဝန္ႀကီး ေျပာဆိုသြားတဲ့အထဲမွာ အထူးဂရုျပဳစရာေတြ ရွိလာပါတယ္။

    “ဘဂၤါလီမြတ္ဆလင္မ်ားကို တိုင္းျပည္ထဲက ျပန္လည္ေမာင္းထုတ္ဖို႔ ဆိုတာေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ သူတို႔ဟာ ခင္ဗ်ားတို႔ေျပာဆိုသလို မၾကာမီက ေရာက္လာတဲ့ က်ဴးေက်ာ္သူေတြ၊ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ မဟုတ္ဘူး- ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ သန္းေခါင္စာရင္းဌာနမွာ အေသအခ်ာ ေလ့လာၿပီးၿပီ။ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးမွ ေရာက္လာသူ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ”

အထက္ပါ စကားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္ အျပဳသေဘာနဲ႔ သံုးသပ္ဆင္ျခင္ ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီး အၾကံေပးခ်င္တာ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတဦးရဲ႕ ယူဆခ်က္လို႔ သတ္မွတ္ေစလိုပါတယ္။

စင္ကာပူ ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေသးေသးေလး
စင္ကာပူႏိုင္ငံ ဘယ့္ေလာက္ ေသးငယ္တယ္ ဆိုတာ တကမာၻလံုး သိၾကပါတယ္။ ပတ္ပတ္လည္မွာ မူဆလင္ႏိုင္ငံေတြ ရွိေနၾကတာကိုလည္း တကမာၻလံုး အသိပါ။

ဒါေပမယ့္ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံဟာ ဘာေၾကာင့္ မူဆလင္ ႏိုင္ငံ ျဖစ္မသြားတာပါလဲ.. ။
ဘာေၾကာင့္ ၾကံ့ၾကံ့ခံ ရပ္တည္ႏိုင္ပါသလဲ... ။

မူဆလင္ႏိုင္ငံေတြ ပတ္ပတ္လည္ ဝိုင္းခံေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေတြအေၾကာင္းကို က်ေနာ္တို႔ အရင္ဆံုး ေလ့လာၿပီး ေကာင္းးတာေတြကို  နမူနာ ယူသင့္တယ္လို႔ ေျပာရပါမယ္။ ဒါဟာ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ ကာကြယ္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံသား ဥပေဒႏွင့္ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒ
လူဝင္ႀကီးၾကပ္ေရးရဲ႕ စာရြက္ေပၚမွာ ၾကည့္ရင္ေတာ့ ခိုးဝင္ ဘဂၤလီေတြ မရွိဘူး ဆိုတာ ဟုတ္ေကာင္း ဟုတ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ ေဒသခံ ရခိုင္ျပည္သူေတြရဲ႕ ေျပာဆိုေနၾကတာေတြကို က်ေနာ္တို႔ တကယ္ကိုပဲ အေလးထားရပါမယ္။ လက္ေတြ႔က်က် ေျပာဆိုခ်က္ေတြအရဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခိုးဝင္လာတဲ့ ဘဂၤလီေတြ မရွိဘူး ဆိုတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။

ယုတၱိ တန္-မတန္ စဥ္းစားစတမ္း ဆိုရင္လည္း လူဦးေရ ေမြးဖြားႏႈန္း ျမင့္မားလြန္းေနတဲ့ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလာဒက္ရွ္ႏိုင္ငံ က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲကေန ဘဂၤလီေတြ ခိုးဝင္လာႏိုင္စရာ ရွိေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီလို ဘဂၤလီေတြဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ ျဖစ္ပါတယ္ဆိုၿပီး ျပည္ပႏိုင္ငံေတြမွာ အေျခစိုက္ေနၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕က ေသြးထိုးေျမွာက္ပင့္ လႈံ႔ေဆာ္ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာႏိုင္ငံ ထူေထာင္ဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္ ရွိတာကိုလည္း သိေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လြတ္လပ္ေရးရၿပီးကတည္းက တရားဝင္ တည္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ကို ဖဲ့ထုတ္ၿပီး ႏိုင္ငံသစ္ ထူေထာင္တာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို အႀကီးအက်ယ္ ေစာ္ကား ထိခိုက္တာျဖစ္လို႔ အေလွ်ာ့ေပး လက္ခံဖို႔ လံုးဝ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။

ဒီအခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေပါေပါ့ဆဆ မလုပ္သင့္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္နဲ႔ခ်ီၿပီးကို အေရးႀကီးလွတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒကိုသာမက လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒေတြကိုပါ အျမန္ဆံုး စိစစ္ၿပီး ျပင္သင့္တာ ျပင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။

ေျပာင္းလဲလာတဲ့ လူထုအျမင္သစ္ကို တန္ဖိုးထားသင့္
အရင္ျမန္မာအစိုးရ လက္ထက္ေတြမွာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္ ... ဒါကို တိုက္ဖ်က္ ဖယ္ရွားရမယ္ ဆုိၿပီး လက္ရွိအစိုးရကိုယ္တိုင္က သံုးသပ္ ေျပာဆိုထားခဲ့တာေၾကာင့္ ပြင့္လင္းတဲ့ အစိုးရ၊ အနာဂတ္အတြက္ တိုးတက္ခ်င္တဲ့ အစိုးရ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ျပည္သူေတြက အျပဳသေဘာနဲ႔ ျမင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ သံုးသပ္ခ်က္လို႔ ဆိုရမွာပါ။

လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီလိုမ်ဳိး ႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္အတြင္း ရေတာင့္ရခဲ လူထုအျမင္သစ္ကို လက္လြတ္စပယ္ လစ္လ်ဴမရႈလိုက္ေစလိုပါ။ အနည္းဆံုး ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီအထိ အစိုးရတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ဖို႔ Legitimacy ရထားၿပီး ျဖစ္ေနတဲ့ လက္ရွိအစိုးရဟာ လူထုရဲ႕ ေထာက္ခံအားေပးမႈ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ ရရွိထားမွသာ တိုင္းျပည္တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လူထုဆႏၵက အစိုးရသက္တမ္းကို အခ်ိန္မေရြး ဆံုးျဖတ္ႏိုင္
အစိုးရတရပ္ရဲ႕ Legitimacy ခိုင္မာတယ္- မခိုင္မာဘူး ဆိုတာကလည္း အစိုးရလုပ္ရပ္အေပၚ လူထုက ဆံုးျဖတ္တာနဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။ ျပည္သူလူထုက ေထာက္ခံအားေပးေနသေရြ႕ Legitimacy က ခိုင္ျမဲေနမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ဒီမိုကေရစီ အစိုးရေတြက နံပါတ္တစ္ အေရးႀကီးဆံုးအျဖစ္ အေလးအနက္ထားၾကပါတယ္။

အစိုးရ ဆိုတာ တရက္ပဲခံခံ၊ ဆယ္ႏွစ္ပဲ တာဝန္ယူယူ ႏိုင္ငံသမိုင္းမွာ မွတ္တမ္းတင္ခံရျမဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာင္လာေနာက္သားေတြက ေဆာင္ရန္-ေရွာင္ရန္ သင္ခန္းစာ ယူၾကရဖို႔ အျမဲတမ္း ျဖစ္ေနပါတယ္။

BBC HARDtalk မွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေျပာဆိုသြားတဲ့ “လူထုဆႏၵေပၚ မူတည္တယ္... လူထုဆႏၵကို ေလးစားရမယ္” ဆိုတာေတြကို သိပ္သေဘာက် အားရ ေက်နပ္မိပါတယ္။ ႏိုင္ငံသမၼတနဲ႔တကြ အစိုးရအသီးသီး စတဲ့ တာဝန္ရွိသူေတြဟာ လူထုဆႏၵကို အခ်ိန္ျပည့္ အေလးေပး ေဆာင္ရြက္ေနရပါမယ္။ ဒါဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ သာမက လူထုကပါ ေမွ်ာ္မွန္းေနၾကတဲ့ Good government, clean government ျဖစ္လာႏိုင္ဖို႔ အေရးပါဆံုး အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္တခု ျဖစ္ပါတယ္။

BBC HARDtalk အင္တာဗ်ဴး
ၾကားျဖတ္ေျပာခ်င္တာတခုကေတာ့ အဲဒီ BBC HARDtalk မွာ အင္တာဗ်ဴးေမးသူရဲ႕ အျပဳအမူနဲ႔ ေလယူေလသိမ္းကို က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတဦးအေနနဲ႔ မႀကိဳက္ပါ။ အေပၚစီးက ေျပာဆို ေမးျမန္းေနတယ္လို႔ ခံစားရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို က်ေနာ္ တြယ္တာ ျမတ္ႏိုး တန္ဖိုးထားလို႔လည္း ဒီလို ခံစားလိုက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို အင္တာဗ်ဴး အေမးခံရတဲ့ ဘယ္ႏိုင္ငံက သမၼတ မဆို က်ေနာ့္လို ခံစားမိမလား မေျပာတတ္ပါ။

ဒါေပမယ့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ သည္းခံ စိတ္ရွည္ တည္ၿငိမ္မႈကို က်ေနာ္ သေဘာက်မိပါတယ္။ သံတမန္ဆန္တဲ့ အျပဳအမူကိုလည္း ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ ဝံသာႏု ရကၡိတ သေဘာကို စဥ္းစားမိလိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ သမၼတအေနနဲ႔ နည္းနည္းေလး ပိုၿပီး မာန္တင္းထားတာမ်ဳိး ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။

ေနာက္ျပန္ မလွည့္ေတာ့ဘူး ဆိုရင္ ေရွ႕ကိုသာ ၾကည့္ပါ
အရင့္အရင္ အခ်ိန္ေတြက အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနခဲ့တာေတြဟာ အခုလက္ရွိ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နဲ႔ မဆိုင္သလို အေျခခံဥပေဒအရလည္း ျပန္လည္ အေရးမယူႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားတာ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရင့္အရင္ အစိုးရ လုပ္ထားတာေတြအေပၚမွာ လက္ရွိအစိုးရက အေကာင္းဆံုး ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေပးဖို႔ကသာ အဓိက အက်ဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ၾကားဝင္ ေခါင္းထိုးခံ ကာကြယ္ေပးဖို႔ မလုပ္ေစခ်င္ပါ။

လက္ေတြ႔က်က် လုပ္တာ စိတ္အခ်ရဆံုး
စာရြက္ေပၚက ကိန္းဂဏန္းေတြကို အမွန္လို႔ ယူဆရင္ ယုတၱိကင္းမဲ့ပါလိမ့္မယ္။ လက္ေတြ႔မွာ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ကြင္းဆင္း ေလ့လာ အထပ္ထပ္အခါခါ စစ္ေဆးၿပီးမွ မွန္တယ္ - မမွန္ဘူးလို႔ ေျပာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဘဂၤလီ ခုိးဝင္သူေတြ ရွိေနႏိုင္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈကို ျဖစ္ေစမယ့္ နယ္ေျမေအးခ်မ္း တည္ၿငိမ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္ေနစဥ္ အတြင္းမွာပဲ ခိုးဝင္လာတဲ့ ဘဂၤလီေတြ ရွိ-မရွိ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ကြင္းဆင္း မွတ္တမ္း ျပဳစုၿပီး လိုအပ္သလို ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။

ခိုးဝင္ ဘဂၤလီေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာသာမက အျခားေဒသ အသီးသီးကို ျပန္႔ႏွ႔ံသြားဖို႔လည္း ရွိႏိုင္တာေၾကာင့္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအသီးသီးနဲ႔ ျပည္သူတို႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္တာေတြ တက္တက္ႂကြႂကြ ရွိေစခ်င္ပါတယ္။

အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းျခင္း (Checks and balances)
အလုပ္လုပ္ေနစဥ္အတြင္း ဟုိဟာလုပ္ပါ.. ဒီဟာလုပ္ပါ ဆိုၿပီး အလုပ္ႀကီးၾကပ္ ထိန္းေက်ာင္းေပးသူက လုပ္ငန္းသေဘာအရ တိက်စြာ လမ္းညႊန္ၾကတာ (သို႔) တာဝန္နဲ႔ အသိစိတ္အရ ရိုးသားစြာ အၾကံျပဳၾကတာမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့ Practice လို႔ ဆိုရပါမယ္။

ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ တရားေရးမ႑ိဳင္၊ ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္တို႔ဟာ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းမႈေတြ (Checks and balances) ထားရွိ က်င့္သံုးၾကပါတယ္။ Checks and balances ဟာ အျပစ္တင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ ဝိုင္းလုပ္ေပးၾကတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ Checks and balances မလုပ္ေပးဘူးဆိုရင္ မလုပ္ေပးတဲ့အတြက္ တာဝန္ရွိသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ အျပစ္တင္တတ္သူေတြကလည္း အျပစ္မတင္ဘဲ အျပဳသေဘာနဲ႔သာ အရင္ၾကည့္ၿပီး ထိန္းေက်ာင္းေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အဓြန္႔ရွည္ၿပီး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းစြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာဖို႔ က်ေနာ္တို႔အားလံုး အလိုရွိၾကပါတယ္။ အားလံုးက အလိုရွိတာေၾကာင့္ အားလံုးရဲ႕ ဆႏၵအတိုင္းသာ တူတူညီညီ ဆံုးျဖတ္ လုပ္ကိုင္ၾကရင္ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

လြင္ေအာင္စိုး
၅-၉-၂ဝ၁၂